Algemene Beschouwingen De Socialisten in de Zaanse raad

Uitgesproken door socialistisch raadslid Patrick Zoomermeijer namens de voormalige SP-fractie op donderdag 28 oktober 2021:

Ik, en met mij mijn gewaardeerde socialistische collega’s Roland van Braam en Evert Hartog, zitten hier vanavond met dubbele gevoelens en een zwaar hart. Zoals jullie wellicht weten ben ik door de partijtop van de SP eerder deze week geroyeerd en is Roland uit onvrede over deze gang van zaken uit de SP gestapt. Evert beraad zich nog op zijn positie. Hoe dan ook zullen wij deze raadsperiode afmaken als strijdbare socialistische volksvertegenwoordigers, precies zoals de Zaankanters die op ons gestemd hebben van ons mogen verwachten. Daarin veranderd niets.

Zoals wij het zien, heeft de SP gebroken met haar eigen zelfverklaarde principes van menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Precies de principes die wij drieën hier nog steeds huldigen. Wij zijn ongebroken.

Het was natuurlijk geen onderwerp van discussie in deze Zaanse raadszaal, maar het moge duidelijk zijn dat er in de SP een richtingenstrijd wordt gevoerd. Waar de landelijke SP opvang in de regio voor vluchtelingen als een oplossing zag, zag de Zaanse SP een deal met dictators. Waar de SP-top zich niet uitsprak over bijvoorbeeld Zwarte Piet of het koningshuis, zeiden wij gewoon: daar zijn we tegen. Waar de SP-leiding de NAVO sluipenderwijs accepteerde of eerder de verhoging van de AOW-leeftijd om maar als betrouwbare bestuurderspartij te worden gezien, zeiden wij in Zaanstad altijd: in een coalitie graag, maar niet ten koste van je principes. Want de mensen rekenen op je!

Toen jongerenorganisatie ROOD zich uitsprak tegen regeringsdeelname, werden ze uit de SP gezet. En nu zijn er de tientallen royementen van kritische leden, mag een socialist, een échte socialist niet zwijgen. Want socialisten zijn mondig, tegendraads, organiseren zich, zeggen waar het op staat en willen de wereld veranderen. Wat de SP-top nu doet heeft geen fuck met socialisme te maken.

Maar zoals ik al zei: wij drieën zijn niet veranderd. Wij staan nog voor dezelfde punten waar wij ons al jaren voor hard maken in Zaanstad: voor betaalbare woningen, tegen vervuilende industrie, voor de opvang van vluchtelingen, tegen de A8-A9, tegen de sloop van de Peperstraat, tegen schimmelwoningen, tegen racisme, voor vast werk, tegen megalomane projecten en voor de menselijke maat in wijk en voor goede zorg voor iedereen, van jong tot oud.

Als we kijken naar deze begroting valt ons dan ook iets op: het lijkt een solide basis, maar niet voor de inwoners met weinig geld. Niet voor mensen met een slechte gezondheid of wie wanhopig een betaalbare woning zoekt. Niet voor wie jong, oud, behoeftig, slecht ter been en laaggeletterd is. En zéker niet voor de natuur, de planten, de dieren, het water, de bodem en de lucht.

De solide basis is er vooral voor de grote bedrijven, de mensen met veel geld. Willen we zo’n gemeente zijn? Of gaan we ons meer inzetten voor de mensen die steeds ‘gepakt’ worden en minder voor degenen, inclusief bedrijven, die het altijd lukt om via de weg van het college, sommige politieke partijen en het maatschappelijk gesprek hun stem te laten horen en hun zin te krijgen? Geven we nu eindelijk de menselijke maat voorrang?

Zo maar een voorbeeld: we zien dat er in 2020 per saldo tien (sociale) huurwoningen door de corporaties werden opgeleverd! Een lachertje en onverteerbaar gezien de beloftes van dit college.

Nog een voorbeeld: nieuwe functies worden bij Hilton Meats alleen in het Pools geadverteerd en laaggeschoolde functies bij Albert Heijn zijn bijbanen of stageplekken. Ondertussen verliezen bij Verkade door automatisering 44 mensen hun vaste baan. Zijn de banen die wij in Zaanstad scheppen in de industrie nog wel vast en genoeg om van te leven?

Weer een voorbeeld: ondanks dat Zaanstad er naar streeft om in 2040 klimaatneutraal te zijn, gaan we dat beslist niet gaan halen. Alleen overlegstructuren zonder iets af te kunnen dwingen gaan het niet voor elkaar krijgen. Grote ondernemers en de industrie zullen maar al te vaak voor maximale winst gaan. Alleen onder druk is bij Olam eindelijk de ammoniakuitstoot omlaag gegaan, al is het nog niet genoeg.

En tot slot: de algemene verloedering in Zaanstad. Zwerfvuil en leegstand in de winkelcentra, zelfs in het eens zo hooggeprezen Inverdan. Op de Zuiddijk en in sommige wijken is er sprake van een schimmig circuit van ondermijning. Voor jongeren zijn er te weinig bezigheden om hun vrije tijd door te komen, zodat de straat hun enige mogelijkheid is om aan de verveling te ontkomen. Grote aantallen schimmelwoningen en van de belofte van de woningcorporaties om dit probleem op te lossen is nagenoeg niets terecht gekomen.

Kortom, natuurlijk is er een solide basis voor de toekomst. Een solide basis voor grote bedrijven en mensen met een dikke portemonnee, welteverstaan. Een solide basis voor winstmaximalisatie door multinationals. Maar er moet een solide basis komen voor de mensen die dit nodig hebben. Het kapitalisme is voor hen geen goede basis. Wij staan voor voor menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Tegen het grote geld en tegen de vermalende ambtelijke molens en vóór een groene en solidaire toekomst voor iedereen, ongeacht waar je wieg stond. Dat is socialisme!

Patrick Zoomermeijer, ook namens Roland van Braam en Evert Hartog

Advertentie